9.3 Οι κανόνες οδηγήσεως στον αυτοκινητόδρομο.
a) Η θέση στο οδόστρωμα.
Κατά κανόνα απαγορεύεται να κινείσθε στην αριστερή λωρίδα του αυτοκινητόδρομου έστω και αν κινείσθε με την ανώτατη επιτρεπόμενη ταχύτητα.
Έχετε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσετε την αριστερή λωρίδα μόνο για να προσπεράσετε. Μόλις τελειώσετε το προσπέρασμά σας επανέρχεσθε στην κανονική σας λωρίδα (σχ. 9.2).
Σχ. 9.2
Κανονική κίνηση σε αυτοκινητόδρομο.
Η λωρίδα έκτακτης ανάγκης οριοθετείται με ειδική διαγράμμιση (συνεχή γραμμή) και δεν έχετε το δικαίωμα να κινηθείτε σε αυτήν παρά μόνο σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας με αναμμένα τα φώτα έκτακτης ανάγκης· (για τη Λ.Ε.Α. βλ. και σελ. 43).
β) Tα όρια ταχύτητας.
Η μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα στους αυτοκινητόδρομους έχει ορισθεί στα 120 km/h και αφορά μόνον στα επιβατηγά αυτοκίνητα και στις μοτοσυκλέτες άνω των 125 cc. Τα όρια ταχύτητας των άλλων κατηγοριών οχημάτων περιλαμβάνονται στον πίνακα 4.1 (σελ. 67).
Παρόλα αυτά σε ορισμένα τμήματα του οδικού δικτύου η μέγιστη ταχύτητα περιορίζεται σε χαμηλότερα όρια. Στην περίπτωση αυτή το χαμηλότερο όριο ταχύτητας καθορίζεται από κατάλληλη σήμανση.
γ) Η απόσταση ασφαλείας.
Όπως και στις λοιπές οδούς, έτσι και στους αυτοκινητόδρομους οφείλετε, όταν κινείσθε πίσω από άλλο όχημα, να αφήνετε από αυτό μία απόσταση ασφαλείας, που να είναι επαρκής για να αντιδράσετε έγκαιρα σε μία απρόβλεπτη επιβράδυνση που θα είναι αναγκαία (εμπόδιο, ατύχημα κλπ.). Να έχετε υπόψη σας ότι στον αυτοκινητόδρομο, επειδή τα όρια ταχύτητας είναι μεγαλύτερα, η απόσταση ασφαλείας πρέπει να είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτήν που αφήνετε στο λοιπό οδικό δίκτυο.
δ) Η οδήγηση με δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
- Άνεμος.
Όσο πιο γρήγορα οδηγείτε, τόσο πιο εύκολα μπορεί να εκτραπεί το όχημά σας από την πορεία του από κάποιο ξαφνικό, δυνατό και στιγμιαίο ρεύμα ανέμου.
Σε περιπτώσεις ισχυρού ανέμου (κυρίως αν είναι πλευρικός) ο μόνος τρόπος για να μην κινδυνεύσετε από μία ανεπιθύμητη εκτροπή προς τα πλάγια είναι να ελαττώσετε την ταχύτητά σας (σχ. 9.3).
Σχ. 9.3
Κατεύθυνση και ένταση πλευρικού ανέμου.
- Ομίχλη.
Είναι βέβαιο, ότι στον αυτοκινητόδρομο, όπως άλλωστε και στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο, σε περίπτωση ομίχλης κάθε απρόβλεπτο γεγονός μπορεί να προκαλέσει ατύχημα. Ένα ακινητοποιημένο όχημα, ένα όχημα που παρεκκλίνει από την πο-ρεία του ή επιβραδύνει ξαφνικά κλπ., είναι πιθανοί κίνδυνοι, που σε περιπτώσεις ομίχλης, μπορούν να αποβούν μοιραίοι.
Ο αυτοκινητόδρομος εξαιτίας της σταθερής χαράξεώς του και του πλάτους του, δίνει την ψευδή εντύπωση της ασφάλειας σε καιρό ομίχλης και έτσι οι οδηγοί έχουν την τάση να οδηγούν πολύ γρήγορα και σε μικρή απόσταση από τα άλλα οχήματα (σχ. 9.4).
Σχ. 9.4
Κίνηση σε ομίχλη.
Θυμηθείτε τις επάλληλες συγκρούσεις (καραμπόλες) σε αυτοκινητόδρομους, όπου συγκρούονται διαδοχικά πολλά οχήματα.
Οφείλετε λοιπόν να προσαρμόζετε την ταχύτητά σας ανάλογα με την ορατότητα, να διατηρείτε μεγαλύτερη απόσταση ασφαλείας και να ανάβετε τα φώτα διασταυρώσεως (μεσαία) και ομίχλης.
Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες το συνιστώμενο όριο ταχύτητας, όταν η ορατότητα είναι μικρότερη από 50 m, είναι τα 50 km/h.
- Βροχή.
Οι επιφάνειες των αυτοκινητοδρόμων είναι γενικά επίπεδες και έχουν πολύ μεγάλο πλάτος, οπότε η απορροή του νερού γίνεται δύσκολα.
Λόγω αυτού του γεγονότος οι αποστάσεις ακινητοποιήσεως αυξάνονται καθώς και οι κίνδυνοι ολισθήσεως λόγω του νερού (σχ. 9.5).
Σχ. 9.5
Κίνηση σε βροχή.
Σε περίπτωση που θα συναντήσετε βροχή κατά την πορεία σας πρέπει να μειώσετε την ταχύτητά σας και να κρατήσετε μεγαλύτερες αποστάσεις ασφαλείας. Σε περιπτώσεις δυνατής βροχής να ανάψετε τα φώτα διασταυρώσεως ή και τα μπροστινά φώτα ομίχλης (αν έχει τέτοια το αυτοκίνητό σας). Μην ανάβετε τα πίσω φώτα ομίχλης (εκτός αν έχει ομίχλη), για να μην θαμπώσετε τους οδηγούς που σας ακολουθούν και, επί πλέον, γιατί δεν θα μπορούν να αντιληφθούν τα φώτα των φρένων σας, αν χρειασθεί να επιβραδύνετε.
Εάν η ψιχάλα που πέφτει, σας υποχρεώνει να χρησιμοποιήσετε τους υαλοκαθαριστήρες σας, αυτό πρέπει να το θεωρείτε ως ένδειξη ότι πρέπει να μειώσετε την ταχύτητά σας τουλάχιστον κατά
20 km/h κάτω από το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας.
ε) Το προσπέρασμα.
Κάθε φορά που οδηγείτε σε αυτοκινητόδρομο(σχ. 9.6), προσπερνάτε κατά κανόνα πολύ πιο εύκολα, γιατί οι κατευθύνσεις κυκλοφορίας χωρίζονται με διάζωμα, ενώ κάθε ρεύμα διαθέτει περισσότερες της μιας λωρίδες ανά κατεύθυνση.
Σχ. 9.6
Προσπέρασμα σε αυτοκινητόδρομο.
Επειδή όμως η ταχύτητα των οχημάτων είναι υψηλότερη, σε σύγκριση με το λοιπό οδικό δίκτυο, τα αποτελέσματα ενός ατυχήματος κατά το προσπέρασμα είναι πιο σοβαρά και συνεπώς οφείλετε να λαμβάνετε κάποιες ιδιαίτερες προφυλάξεις:
– Να προσπερνάτε πάντα από αριστερά.
Όταν επιθυμείτε να προσπεράσετε ένα προπορευόμενο όχημα, να το επιχειρείτε μόνο από αριστερά του (σχ. 9.7).
Ορισμένοι οδηγοί, αφηρημένοι, αδιάφοροι ή αγενείς, καταλαμβάνουν παράνομα την αριστερή λωρίδα χωρίς να προσπερνούν κανέναν.
Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, δεν πρέπει να προσπερνάτε ποτέ από δεξιά. Να αναβοσβήσετε τα φώτα για να υποδείξετε στον προπορευόμενο να κινηθεί στη δεξιότερη λωρίδα.
Σχ. 9.7 Προσπέρασμα από αριστερά. |
Σχ. 9.8 Έλεγχος μέσω καθρεπτών για την ακολουθούσα κυκλοφορία. |
– Πριν πραγματοποιήσετε τον ελιγμό σας για να προσπεράσετε, πρέπει να:
• Ελέγξετε μήπως ο οδηγός που προπορεύεται ετοιμάζεται να προσπεράσει και αυτός.
• Βεβαιωθείτε με τους καθρέπτες σας και ρίχνοντας μια ματιά στις πλευρές ότι η λωρίδα, που σκοπεύετε να ακολουθήσετε, θα είναι ελεύθερη κατά τη διάρκεια όλου του ελιγμού προσπεράσματος (σχ. 9.8).
Όποιος οδηγός σας ακολουθεί δεν πρέπει να είναι αναγκασμένος, λόγω του δικού σας ελιγμού, να αλλάξει λωρίδα ή να επιβραδύνει.
Σχ. 9.9 Χρήση αριστερού φλας κατά το προσπέρασμα. |
Σχ. 9.10 Έλεγχος μέσω του εσωτερικού καθρέπτη για επαναφορά στη λωρίδα μετά το προσπέρασμα. |
Ελευθερώστε ξανά την αριστερή λωρίδα αμέσως μόλις διακρίνετε από τον εσωτερικό σας καθρέπτη το όχημα που έχετε προσπεράσει (σχ. 9.10).
στ) Η πυκνή κυκλοφορία (κίνηση οχημάτων σε στοίχους).
Στις περιπτώσεις αυτές, για μεγαλύτερη προφύλαξη, να αφήνετε πάντα, ανάμεσα στο όχημά σας και εκείνο που προηγείται, μια σημαντική απόσταση ασφαλείας, ακόμα και όταν η ταχύτητα κυκλοφορίας είναι σχετικά χαμηλή (σχ. 9.11). Οι οδηγοί συχνά υποτιμούν αυτήν την απόσταση όταν οδηγούν σε συνθήκες πυκνής κυκλοφορίας. Έτσι εάν κάποιο όχημα επιβραδύνει ξαφνικά είναι σχεδόν αναπόφευκτη η επάλληλη σύγκρουση (καραμπόλα).
Να αποφεύγετε να ακολουθείτε πορεία ελικοειδή (ζιγκ-ζαγκ) από τη μια λωρίδα στην άλλη, για να ανακαλύψετε την πιο γρήγορη. Το όφελος, ως προς το χρόνο, είναι μόνον υποθετικό και γίνεσθε αιτία κινδύνου για τον εαυτό σας και τους υπόλοιπους οδηγούς.
Βεβαίως, μπορείτε να αλλάξετε λωρίδα για να εγκαταλείψετε τον αυτοκινητόδρομο υπό την προϋπόθεση να το έχετε επισημάνει έγκαιρα. Ο ελιγμός σας δεν πρέπει να αναστατώσει την κυκλοφορία.
Εάν φθάνετε σε κάποιο σημείο, όπου η ταχύτητα των οχημάτων που προπορεύονται μειώνεται απότομα, τότε να ανάψετε τα φώτα έκτακτης ανάγκης για να τραβήξετε την προσοχή των οδηγών που σας ακολουθούν. Διατηρείτε τα αλάρμ σε λειτουργία για όσο χρόνο παραμένετε το τελευταίο όχημα στο στοίχο σας.
Σχ. 9.11 Κίνηση σε στοίχους. |
Σχ. 9.12 Υποχρεωτική κίνηση λεωφορείων και φορτηγών μόνο στις δύο δεξιότερες λωρίδες. |
ζ) Αυτοκινητόδρομος με τρεις ή περισσότερες λωρίδες κυκλοφορίας.
Οι οδηγοί λεωφορείων, φορτηγών μέγιστου επιτρεπόμενου μικτού βάρους άνω των 3,5 τόνων ή συνδυασμού οχημάτων άνω των 7 m μήκους (π.χ. επιβατηγά που σύρουν τροχόσπιτα), οφείλουν να κυκλοφορούν μόνο στις δύο δεξιότερες λωρίδες ενός αυτοκινητόδρομου (σχ. 9.12).
η) Οι ιδιαίτερες προφυλάξεις.
Είναι επικίνδυνο να οδηγείτε στον αυτοκινητόδρομο με ελαστικά που δεν είναι καλά φουσκωμένα. Προτού ξεκινήσετε μια μακρινή διαδρομή σε αυτοκινητόδρομο, πρέπει να αυξήσετε ελαφρά την πίεση (200 - 300 g) των ελαστικών σας σε σχέση με την κανονική. Θα αποφύγετε έτσι την υπερβολική θέρμανσή τους, που αυξάνει τον κίνδυνο διαρρήξεώς τους (κλαταρίσματος).
Θυμηθείτε να σηκώνετε το πόδι σας από το γκάζι από καιρό σε καιρό. Μια τέτοια μικρή επιβράδυνση συμβάλλει στην ψύξη και τη λίπανση του κινητήρα και αυξάνει τη μακροζωία του.
Να συμβουλεύεσθε συχνά τους δείκτες και τις φωτεινές ενδείξεις του πίνακα οργάνων. Να προσέχετε τη στάθμη των καυσίμων. Η κατανάλωση των καυσίμων αυξάνεται εξ αιτίας της ταχύτητας και τα πρατήρια βενζίνης στους αυτοκινητόδρομους απέχουν μεταξύ τους, πολλές φορές, ακόμα και δεκάδες χιλιόμετρα (σχ. 9.13).
Σχ. 9.13
Να εφοδιάζεσθε έγκαιρα με καύσιμα.
θ) Οι απαγορευμένοι ελιγμοί.
- Η οπισθοδρόμηση.
Απαγορεύεται να κινηθείτε με την όπισθεν στον αυτοκινητόδρομο (συμπεριλαμβανόμενης και της λωρίδας έκτακτης ανάγκης, διότι απαγορεύεται σε αυτήν η κυκλοφορία).
Εάν προσπεράσετε κατά λάθος το σημείο που θέλετε, πρέπει να συνεχίσετε την πορεία σας μέχρι τον επόμενο κόμβο, που θα σας επιτρέψει να ακολουθήσετε τη σωστή κατεύθυνση προς την πορεία που επιθυμείτε.
- Η αναστροφή (στροφή 1800).
Απαγορεύεται αυστηρά να κάνετε αναστροφή στον αυτοκινητόδρομο
.Κάθε οδόστρωμα έχει μονή κατεύθυνση. Ένα κεντρικό διάζωμα χωρίζει τα οδοστρώματα. Κανονικά είναι απροσπέλαστο, εκτός από ορισμένες διόδους διαμορφωμένες για οχήματα εξυπηρετήσεως και άμεσης ανάγκης. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ αυτές τις διόδους. Αλλά ακόμη και αν δεν υπάρχει το κεντρικό διάζωμα απαγορεύεται ρητά η αναστροφή.
Επίσης απαγορεύεται να διασχίζετε τις διαγραμμισμένες ζώνες του οδοστρώματος και να σταθμεύετε σε αυτές
.